Irak Başbakanı Muhammed Şiya Es Sudani, Birleşmiş Milletler’in (BM) 78’inci Genel Kurulu’na katılmak üzere bulunduğu ABD’nin New York kentinde bir konferansta konuştu. Sudani, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) ve Kerkük petrolünün Ceyhan Limanı’ndan yeniden ihracının başlatılması için Türkiye’den sinyal beklediklerini söyledi. Sudani, IKBY ile tüm sorunlara çözüm bulacaklarını sözlerine ekledi.
‘IRAK’A MALİYETİ AĞIR OLUYOR’
Rûdaw’ın haberine göre, Kürdistan Bölgesi ve Kerkük petrolünün Ceyhan Liman’ından bir süredir ihracatının durdurulmasına değinen Sudani, “Türkiye boru hattından günlük 470 bin varil petrol akışının durdurulmasının Irak’a maliyeti ağır oluyor” ifadelerini kullandı. Başbakan, ihracatın askıya alınmasının Irak ile Türkiye arasında 1973’te imzalanan anlaşmaya aykırı olduğunu belirterek, ihracata yeniden başlanması için Türkiye’den sinyal beklediklerini söyledi. Başbakan Sudani, “Türk tarafı bazı teknik sorunların olduğunu açıkladı. Teknik sorunların boyutunun teyit edilmesini bekliyoruz” diye konuştu.
Ne olmuştu?
Irak, Türkiye’nin Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) çıkardığı petrolü Kerkük-Ceyhan ham petrol boru hattı üzerinden ithal etmesinin iki ülke arasındaki anlaşmayı ihlal ettiğini savunarak 2014 yılında tahkim davası açmıştı. Irak’ın 25 Mart 2023 tarihinde Uluslararası Tahkim Mahkemesi’nde açtığı davayı kazanmasının ardından, IKBY’den Türkiye’ye gelen günlük 450 bin varillik petrol ihracatı durmuştu.
Tahkim mahkemesinin ayrıca Türkiye’nin Irak yönetimine 1,4 milyar dolar ödemesine karar verdiği aktarılmıştı. Ancak Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, tek taraflı bir tazminat ödemesinin gerçekleşmeyeceğini, iki tarafın da kabul edilen ve reddedilen talepleri olduğunu, iki tarafın da tazminat ödeyeceğini duyurmuştu.
Bağdat ile Erbil yönetimleri, nisan ayının başında Türkiye üzerinden petrol ihracatına devam edilmesi için anlaşmaya varmıştı ancak boru hattından petrol akışı henüz sağlanmadı. IKBY’den yapılan açıklamada, Türkiye’ye petrol ihracatının müzakerelerin tıkanması yüzünden hala başlamadığı bildirilmişti. IKBY Dış İlişkiler Sözcüsü Lawk Ghafuri, “Petrol akışıyla ilgili ilgili her şey artık Bağdat ve Ankara’nın elinde, her iki taraf da petrol akışını yeniden başlatmak için bir anlaşmaya varmalı” demişti. (DIŞ HABERLER)
